Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z wywiadem psychologa, certyfikowanego terapeuty Agnieszki Juszczyk-Mirek, która wypowiada się na temat Terapii poznawczo-behawioralnej dorosłych osób z ADHD.
Temat dotyczy szkolenia, które ma odbyć się 13.01.2024.
Transkrypt wywiadu:
DCP: Co oznacza skrót ADHD?
Agnieszka Juszczyk-Mirek: Skrót ADHD (zespół hiperkinetyczny) to inaczej zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi. Jest schorzeniem neurobiologicznym, a jego objawy ujawniają się w dzieciństwie i często utrzymują się w wieku dorosłym. Główne objawy ADHD to nadruchliwość, impulsywność i zaburzenia uwagi. Aby można było zdiagnozować ADHD, objawy muszą występować przed 12. rokiem życia oraz ujawniać się w przynajmniej dwóch obszarach aktywności (np. w domu, w szkole lub w pracy, w kontaktach z rodziną i znajomymi). Powinny również istnieć przesłanki potwierdzające, że objawy upośledzają funkcjonowanie jednostki albo obniżają jakość życia w sferze socjalnej, szkolnej czy zawodowej. Rozpoznać można trzy podtypy ADHD:
- podtyp mieszany,
- podtyp z przewagą deficytów uwagi (ADD),
- podtyp z przewagą nadruchliwości i impulsywności.
DCP: Czy są znane przyczyny powstawania ADHD?
Agnieszka Juszczyk-Mirek: Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi jest złożonym zaburzeniem rozwojowym, którego przyczyny nie są w pełni poznane. W rozwoju zaburzenia biorą udział czynniki środowiskowe oraz genetyczne. Klasyczne badania genetyczne wskazują, że odziedziczalność ADHD wynosi aż 75%. Rodziny, w których rodzice mieli zdiagnozowane zaburzenie, są bardziej narażone na ujawnienie objawów u swoich dzieci. Współczesne badania nie potwierdzają istnienia jednego genu odpowiedzialnego za występowanie ADHD, ale wskazują na rolę wielu genów i ich polimorfizmów. Jednym z czynników ryzyka jest urodzenie się przedwcześnie (przed 37 tygodniem ciąży) oraz z niską masą urodzeniową.
DCP: Jakie są objawy ADHD u dorosłych?
Agnieszka Juszczyk-Mirek: Istnieją różnice między symptomami ADHD w okresie dzieciństwa a objawami u osób dorosłych. Z biegiem czasu następuje spadek nadruchliwości i impulsywności.
DCP: A jakie mogą być objawy deficytów uwagi?
Agnieszka Juszczyk-Mirek: Osoba dorosła z ADHD mająca deficyty uwagi może przejawiać następujące symptomy:
- Rzadko zwraca uwagę na szczegóły lub popełnia błędy wynikające z nieuwagi (w pracy i w trakcie innych aktywności)
- Ma trudności z utrzymaniem uwagi przy wykonywaniu zadań lub podejmowaniu aktywności (problemy ze skupieniem się podczas wykładów, szkoleń, rozmów, dłuższego czytania)
- Często sprawia wrażenie, że nie słucha rozmówcy (jest myślami gdzie indziej), ma trudności w skupieniu się na konwersacji
- Ma trudności w realizacji poleceń, wykonywaniu uciążliwych zadań lub obowiązków w miejscu pracy (np. szybko zabiera się do pracy, lecz wkrótce traci zainteresowanie i kieruje rozmowę na inny temat)
- Często unika zadań wymagających dłuższego wysiłku umysłowego (np. przygotowywanie raportów, wypełnianie formularzy, przeglądanie długich tekstów, pism)
- Często rozprasza się przez bodźce zewnętrzne, a także swoje myśli
- Często zapomina o codziennych obowiązkach (np. o wykonaniu uciążliwych zadań, załatwieniu spraw, odpowiadaniu na telefony, płaceniu rachunków czy o umówionych spotkaniach)
- Ma trudności w utrzymaniu uwagi na czytanym materiale
Inne objawy to:
- Częste zapominanie lub gubienie rzeczy
- Trudności w wysłuchaniem do końca podawanych instrukcji
- Niekończenie rutynowych zadań lub tzw. „papierkowej roboty”
- Poczucie „przygniecenia” dużymi projektami, złożonymi planami
- Trudności w przestrzeganiu terminów
- Wyraźna dezorganizacja, połączona z bardzo słabym zarządzaniem czasem
- Spóźnianie się
- Opóźnienie reakcji, odkładanie spraw „na potem”
- Trudności z podejmowaniem decyzji i rozpoczynaniem zadań
DCP: A jak u osób dorosłych z ADHD przejawia się nadruchliwość?:
Agnieszka Juszczyk-Mirek: Osoba dorosła może przejawiać zachowania:
- Często czymś się bawi, wierci się lub stuka palcami itp.
- Często wstaje z miejsca w sytuacji wymagającej utrzymania pozycji siedzącej
- Często nie potrafi spędzać wolnego czasu w ciszy
- Często siedzi „jak na szpilkach” i zachowuje się „jak nakręcona” (uczucie dyskomfortu w sytuacji, w której trzeba pozostać bez ruchu)
- Przerywa i przeszkadza innym, może przejmować czynności innych osób, często odpowiada na pytanie, zanim zostanie wypowiedziane do końca, ma trudności z oczekiwaniem na swoją kolej
Inne objawy to:
- Niemożność odprężenia się
- Nerwowość
- Niemożność wykonywania długotrwałych czynności w pozycji siedzącej
- Zniecierpliwienie
- Ciągłe lub częste uczcie wewnętrznego niepokoju – poczucie, że chciałoby się być w innym miejscu
- Nadmierna gadatliwość
- Sprawianie wrażenia ciągle zajętego, a w istocie mało efektywnego
- Preferowanie zajęć wymagających aktywności fizycznej
Natomiast w obszarze – Impulsywność, często osoba dorosła może mieć trudności takie jak:
- Nadużywanie nikotyny i alkoholu
- Nadużywanie środków psychoaktywnych
- Zbyt szybka jazda samochodem
- Nagłe i łatwe wybuchanie gniewem
- Nadmierne zaangażowanie w czynności, nie poznając konsekwencji
- Podejmowanie decyzji bez zastanowienia/ Próby odsuwania decyzji lub działania powodują silny dyskomfort
- Przeszkadzanie innym
- Impulsywne wydatki
Serdecznie zapraszamy do zapisu na szkolenie:
https://dcp.wroclaw.pl/otwarte-szkolenia-terapeutyczne-zgloszenie?action=zgloszenie&id=2087
